Jeff Yass quan tâm đến thị trường chứng khoán từ khi còn nhỏ, mua cổ phiếu đầu tiên (Campbell) khi mới 11 tuổi, sau đó tiếp tục đầu tư vào cổ phiếu hàng không và bất động sản. Ông bắt đầu nghiên cứu quyền chọn từ trung học, nhờ cha giải thích về chứng quyền – từ đó tiếp cận nhanh với các công cụ phái sinh. Năm 1981, ông khởi đầu sự nghiệp giao dịch quyền chọn tại Sàn Giao dịch Chứng khoán Philadelphia. Năm 1987, ông đồng sáng lập Susquehanna Investment Group, sau này trở thành một trong những công ty giao dịch quyền chọn lớn nhất thế giới. Trong bài viết hôm nay, PLM sẽ giúp bạn tìm hiểu về Jeff Yass và những bài học giá trị từ ông, được trích từ sách TÂN PHÙ THỦY TÀI CHÍNH – Đối Thoại Cùng Những Nhà Giao Dịch Hàng Đầu Nước Mỹ.
- Họ tên đầy đủ: Jeffrey Steven Yass
- Năm sinh: Tháng 7 năm 1958; Nơi sinh: Queens, New York City, Hoa Kỳ
- Học vấn:
- Cử nhân Toán học và Kinh tế từ Đại học Binghamton (SUNY Binghamton)
- Theo học chương trình sau đại học về Kinh tế tại Đại học New York (NYU)
Cá tính & Phong cách sống
- Tư duy định lượng và kỷ luật: Jeff Yass nổi tiếng với việc áp dụng các mô hình định lượng và công nghệ tiên tiến vào giao dịch, kết hợp với kỷ luật nghiêm ngặt trong quản lý rủi ro.
- Lối sống giản dị: Ông sống một cuộc sống khiêm tốn, tránh xa sự phô trương, và tập trung vào công việc và gia đình.
- Tư duy độc lập: Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển tư duy độc lập và không bị ảnh hưởng bởi đám đông trong giao dịch.
- Tâm linh và nhân đạo: Jeff Yass có niềm tin tôn giáo sâu sắc và tham gia vào nhiều hoạt động từ thiện và nhân đạo.
Thành tích nổi bật
- Susquehanna Investment Group phát triển nhanh chóng, đạt 175 nhân viên, trong đó có 90 nhà giao dịch vào đầu thập niên 1990.
- Trở thành một trong những tổ chức dẫn đầu trong lĩnh vực giao dịch định lượng bằng thuật toán máy tính.
- Từng chiến thắng và thua lỗ với nhiều ví dụ thực tế, nhưng nổi bật với khả năng thích nghi cực nhanh với thay đổi của thị trường và hành vi đối thủ.
Chiến lược, Kinh nghiệm, Phong cách giao dịch
- Áp dụng lý thuyết trò chơi thay vì chỉ sử dụng các mô hình định giá quyền chọn truyền thống – ông ví thị trường như một bàn chơi poker khổng lồ.
- Không tin vào các mô hình “tối ưu” cố định mà liên tục điều chỉnh giá trị định lượng theo hành vi của đối thủ và bối cảnh thị trường thực tế.
- Đề cao hiệu quả thông tin của thị trường, luôn cho rằng người bên kia giao dịch có thể có nhiều thông tin hơn mình, do đó rất thận trọng khi đối đầu với các lệnh giá bất thường.
- Không bao giờ giao dịch theo xu hướng: tin rằng giá thị trường phản ánh thông tin tổng hợp tốt nhất và vượt xa khả năng dự báo cá nhân.
Bài học ứng dụng
- Không có lợi thế rõ ràng thì đừng tham gia giao dịch, ngay cả khi “có vẻ” đang lời, bởi vì người đối diện có thể biết nhiều hơn mình.
- Dạy trader cách suy nghĩ giống poker hơn là học mô hình định giá – vì hiểu được chiến lược cược, đọc vị đối thủ và kiểm soát hành vi mới là chìa khóa.
- Chấp nhận từ bỏ cái tôi và lắng nghe thị trường – nguyên tắc vàng để tránh những sai lầm lớn do tự tin thái quá.
Một số đoạn phỏng vấn nổi bật
Dưới đây là phần tổng hợp các đoạn phỏng vấn nổi bật của Jeff Yass trong sách Tân Phù Thủy Tài Chính:
🔹 1. Câu hỏi: Ông tiếp cận thị trường quyền chọn như thế nào?
Trả lời: “Tôi bắt đầu giao dịch quyền chọn vào năm 1981 tại Sàn Giao dịch Chứng khoán Philadelphia. Lúc đầu, tôi tưởng rằng mình có thể kiếm lời dễ dàng từ các quyền chọn bị định giá sai. Nhưng rồi tôi nhận ra: nếu ai đó bán quá rẻ – họ chắc chắn biết điều gì đó mà tôi không biết.”
→ Jeff Yass nhấn mạnh rủi ro bất cân xứng thông tin, và đây là lý do ông không bao giờ xem nhẹ đối thủ.
🔹 2. Câu hỏi: Mô hình định giá có phải là lợi thế cốt lõi?
Trả lời: “Không. Mô hình chỉ là điểm khởi đầu. Thị trường không phản ứng như công thức. Mấu chốt là đánh giá hành vi của người đứng phía bên kia giao dịch.”
→ Yass không tin vào định giá lý thuyết cứng nhắc – mà tập trung vào lý thuyết trò chơi và hành vi đối thủ.
🔹 3. Câu hỏi: Ông ví thị trường như trò chơi gì?
Trả lời: “Thị trường giống như một bàn poker khổng lồ. Nếu bạn là người chơi giỏi thứ sáu trong bàn gồm năm tay chơi hàng đầu, bạn sẽ thua. Nhưng nếu chỉ chơi với người yếu hơn, bạn sẽ thắng – kể cả khi chỉ ở mức trung bình.”
→ Chiến thắng đến từ việc chọn đúng “đối thủ” và hiểu rõ họ hơn là từ độ “thông minh” tuyệt đối.
🔹 4. Câu hỏi: Làm sao ông điều chỉnh được chiến lược?
Trả lời: “Tôi đánh giá mức giá chào của người khác như là một thông tin. Nếu họ đặt giá cao hơn tôi nghĩ, có thể họ biết điều gì đó tôi không biết. Tôi sẽ điều chỉnh định giá lại toàn bộ cổ phiếu liên quan.”
→ Không giao dịch theo niềm tin cố định – mà điều chỉnh liên tục theo hành vi thị trường.
🔹 5. Câu hỏi: Vậy đâu là sai lầm phổ biến khi giao dịch?
Trả lời: “Nghĩ rằng bạn biết nhiều hơn thị trường. Đôi khi cái tôi ngăn cản bạn lắng nghe thị trường. Từ bỏ cái tôi là cách duy nhất để tiếp cận một lượng thông tin khổng lồ.”
→ Tâm lý khiêm tốn trước thị trường là cốt lõi giúp ông tránh những sai lầm lớn.
🔹 6. Câu hỏi: Ông có áp dụng chiến lược poker vào đào tạo?
Trả lời: “Chắc chắn. Tôi dạy trader của mình học cách ‘đặt cược để thu thập thông tin’. Giao dịch, cũng như poker – không phải là tìm cách đúng – mà là tìm cách khai thác phản ứng của đối thủ.”
→ Đặt cược như một công cụ phân tích hành vi thị trường – thay vì chỉ là đặt niềm tin vào dự báo giá.
🔹 7. Câu hỏi: Câu đố Monty Hall có ý nghĩa gì trong giao dịch?
Trả lời: “Câu đố ba cánh cửa cho thấy trực giác thường sai. Giải pháp đúng là đổi cửa – dù bản năng nói không. Trong giao dịch cũng vậy, phải kiểm tra lại điều ‘hiển nhiên’ bằng logic xác suất.”
→ Một ví dụ độc đáo về việc suy nghĩ xác suất vượt qua cảm xúc trực giác trong đầu tư.
Jeff Yass là một “phù thủy” đúng nghĩa trong giao dịch quyền chọn, với triết lý độc đáo: thị trường là một trò chơi chiến lược, không phải mô hình toán học thuần túy. Ông không tìm cách “đánh bại” thị trường mà tối đa hóa cơ hội bằng việc đọc hiểu đối thủ và nắm bắt các bất cân xứng thông tin. Yass là đại diện tiêu biểu cho trường phái giao dịch “có điều kiện” – nơi logic, xác suất, lý thuyết trò chơi và khả năng đọc vị con người kết hợp hoàn hảo để dẫn tới thành công.
Bạn đọc có thể đọc thêm về cuộc phỏng vấn của với Jeff Yass, từ sách: TÂN PHÙ THUỶ TÀI CHÍNH – Đối Thoại Cùng Những Nhà Giao Dịch Hàng Đầu Nước Mỹ Cuốn sách có thể sẽ giúp bạn trở thành một nhà giao dịch giỏi hơn hoặc đơn giản là hiểu thêm về thế giới tài chính, cuốn sách này là một kho báu kiến thức không thể bỏ qua:
- Bài học từ những nhà giao dịch xuất sắc nhất thế giới (Hiểu cách họ giao dịch, Rút kinh nghiệm từ thất bại, giúp độc giả tránh vết xe đổ).
- Chiến lược giao dịch thực tế, áp dụng được ngay (Cách tiếp cận thị trường, phương pháp giao dịch đa dạng, Tư duy và tâm lý giao dịch – Yếu tố tạo nên sự khác biệt)
- Góc nhìn đa chiều về thị trường tài chính, cùng những bài học vượt thời gian.
- Một cuốn sách dễ tiếp cận, hấp dẫn cho mọi đối tượng (không chỉ dành cho nhà giao dịch, những bài học trong sách có thể áp dụng vào đầu tư, quản lý rủi ro, và thậm chí trong cuộc sống cá nhân)
